مآخذ علی الجوانب اللغویة فی شرح ابن أبی الحدید لنهج البلاغة

نویسندگان

علی أکبر فراتی

چکیده

لما تصفحنا شرح ابن أبی الحدید لنهج البلاغة، ونظرنا فیه من الناحیة اللغویة بوجه الدقة تبیّن لنا أنّ الشارح قد أقام شرحَه علی أساسٍ من الشرح اللغوی. و لما کان النقد المنصف البنّاء صونـًا للغة وحصنًا لها تجاه کل ما یمکن أن یصیبها فی مسار تطورها مع الزمان من الخطأ والزلّة، وبما أن ابن أبی الحدید کغیره من المصنفین والعلماء قد یخطیٔ أحیاناً فی فهمه اللغوی ولا سیما أنه اجتهد فی شرحه للمفردات ولم یتعرض لتفسیرها کالناقل المقلد البحت، فقد قام کاتب هذه السطور بدراسة شرحه اللغوی، ووجّه إلیه بعض الملاحظات وانتقد آراءه اللغویة فی شرح مفردات نهج البلاغة، وأشار إلی الأخطاء اللغویة الناجمة عن عدة أمور، منها عدم العنایة بمتن اللغة والسیاق والعقائد الکلامیة والفروق اللغویة والقواعد الصرفیة والنحویة، وقد أشار إلی أقوال بعض العلماء فی نقد الشارح منهم العلامة اللغوی مصطفی جواد والعلامة الناقد التستری صاحب بهج الصباغة، وقد أفاد من نقدهما، إلی جانب الاستناد إلی المعاجم اللغویة وکتب الأدب والنحو، هذا وقدحاول أن لاینسی أثناء نقده لابن أبی الحدید اضطلاع الشارح فی کثیر من العلوم المتشعبة.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مآخذ على الجوانب اللغویة فی شرح ابن أبی الحدید لنهج البلاغة

لما تصفحنا شرح ابن أبی الحدید لنهج البلاغة، ونظرنا فیه من الناحیة اللغویة بوجه الدقة تبیّن لنا أنّ الشارح قد أقام شرحَه على أساسٍ من الشرح اللغوی. و لما کان النقد المنصف البنّاء صونـًا للغة وحصنًا لها تجاه کل ما یمکن أن یصیبها فی مسار تطورها مع الزمان من الخطأ والزلّة، وبما أن ابن أبی الحدید کغیره من المصنفین والعلماء قد یخطیٔ أحیاناً فی فهمه اللغوی ولا سیما أنه اجتهد فی شرحه للمفردات ولم یتعرض لتفسیرها...

متن کامل

المصادر اللغویة عند ابن أبی الحدید

إن کل شارح للنص الأدبی لابد له من أن یقوم بتفسیر المفردات وبیان غرائب الألفاظ، ولمّا کان النص نصاً أدبیّاً فی أعلی ذروة البلاغة کنهج البلاغة فالحاجة إلی الاتجاه اللغوی تشتدّ، إذ إن الأدب ـ شأنه شأن سائر الفنون ـ له مادة یصاغ منها وهی اللغة، فلا یمکن الغوص فی المعانی السامیة للعبارات إلا باکتناه الألفاظ، وابن أبی الحدید کأعظم شارح لهذا السفر النفیس الخالد قد اعتنی بهذا الأمر عنایة بالغة وابتدأ شرحه م...

متن کامل

مظاهرالبلاغة العلویة فی شرح ابن أبی الحدید لنهجالبلاغة

إن شرح ابن أبی الحدید من الشروح المهمة لنهج البلاغة. إنه قد أولی فی شرحه اهتماماً خاصاً بالجانب البلاغی. ویرید هذا المقال أن یری میزات هذا الجانب من هذا الشرح وآثاره. منهج التحقیق فیه هو التوصیف والتحلیل بدراسة هذا الشرح وتحلیل بحوثه البلاغیة. وصل هذا التحقیق إلی نتائج، منها: إن أمیر المؤمنین إمام الفصحاء وسید البلغاء وثبت بالمنطق البلاغی أن نهج البلاغة صدر عن الإمام علی 7؛ لأنه ثبت تواتر بعضه عن...

متن کامل

شرح ابن ابی الحدید بر نهج البلاغه

ازتعمق دانشمندان، سخن پردازان و شارحان بزرگ دنیا، در اقیانوس بیکران نهج البلاغه قرن ها می گذرد، اما هنوز جان کلام مولا امیرالمومنین امام علی(ع) به کمال، توصیف و تبیین نشده است، چراکه نهج البلاغه ، دانشنامه الهی، درون کلام خالق و والاتر از کلام مخلوق است و دوامتیاز ویژه دارد: یک فصاحت و بلاغت و دیگری چند بعدی بودن آن؛ گنجینه ای بی پایان که از امیر بی بدیل ملک سخن علی بن ابی طالب(ع)سرزده است؛همو ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها

ISSN 23456361

دوره 10

شماره 30 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023